''อเล็กซ์ เรนเดล'' ชวนรู้จักศูนย์การเรียนรู้ธรรมชาติ ที่สร้างจากความเชื่อว่า การศึกษาคือการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมได้ยั่งยืนที่สุด
Share on
“ผมมีความเชื่อว่าการ ศึกษาเป็นทางออก เป็นวิธีที่จะทำให้ ทรัพยากรธรรมชาติ ของเรายั่งยืนที่สุด”
เพราะเชื่อมั่นว่าการศึกษาคือรากฐานของ ความยั่งยืน และความรู้สึกรัก หวงแหน อยาก ปกป้องสิ่งใดสิ่งหนึ่งจะเกิดขึ้นได้เมื่อเรารู้จัก สิ่งนั้นมากพอจึงกลายมาเป็นจุดกำเนิดองค์กร ให้การศึกษาด้านสิ่งแวดล้อมผ่านกระบวนการ จัดค่ายในนาม EEC THAILAND (Environmental Education Centre) ที่มีนักแสดง ฝีมือจัดจ้านอย่าง อเล็กซ์เรนเดลล์เป็นหัวเรี่ยว หัวแรงหลักร่วมก่อตั้ง ถือเป็นอีกหนึ่งงานใหม่ ที่เขาพร้อมทุ่มเทไม่แพ้การแสดงขณะเดียวกัน ก็ถือเป็นเครื่องยืนยันว่าหัวใจแห่งการให้ รวมถึงความรักในธรรมชาติสิ่งแวดล้อมของ หนุ่มหล่อมากฝีมือคนนี้เป็นของจริงล้วนๆ ซึ่ง ทีมบัวบานก็มีโอกาสดีที่ได้คุยกับ Co-Founder ไฟแรงในวันว่างจากคิวละคร และก่อนที่จะออกค่ายไปกับเด็กๆ เพื่อเก็บแนวคิดดีๆ ด้าน การแบ่งปันและร่วมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมาฝากกัน
.jpg)
หัวใจรักธรรมชาติและการให้...เริ่มตั้งแต่ วัยเยาว์
“มันคงอยู่ในใจเรามาตั้งแต่ยังเด็กจำความ ได้ก็อยู่ในสถานการณ์ที่มีคนเชิญชวนให้เรา ทำบุญช่วยเหลือคนอื่นอยู่ตลอดเวลา เพราะ ผมเติบโตมากับสังคมเด็กและครูในโรงเรียน นานาชาติซึ่งเขาให้ความสำคัญกับการ เทกแอ็กชั่น ไม่ใช่แค่บริจาคเงิน และพออายุ สักประมาณ 9-10ขวบ ก็ได้มาทำเรื่องของช้าง กับครูอลงกต ชูแก้ว เขาพาไปดูแลช้างป ่า ไปเรียนรู้เรื่องธรรมชาติตอนนั้นจำได้ว่าเล่น ละครของค่ายบรอดคาซท์ฯ อยู่ ผมถือกล่องไปหาคนตามกองถ่ายเพื่อที่จะเอาเงินบริจาค ไปซื้อยาใส่ในกล้วยเพื่อป้อนช้างที่ป่วย ความ ชอบธรรมชาติมันเลยซึมซับเข้ามาในตัวเรา นอกจากนี้ยังเห็นว่านักฟุตบอลที่ผมชอบมักจะ มีมูลนิธิของตัวเอง มอบเงินเป็นร้อยล้านให้เด็ก ยากจน ผมมองว่านี่เป็นเรื่องที่เจ๋งดี”
เวลาผ่านไปกว่า 10 ปีเด็กชายตัวน้อย เติบโตขึ้น ขณะที่หัวใจรักในธรรมชาติและการ แบ่งปันก็ยังไม่จางจากไปไหน กลับยิ่งแสดงตัว ชัดเจน หลังเรียนจบปริญญาตรีแล้วมีโอกาสได้ ไปสัมผัสเสน่ห์โลกใต้น้ำ พร้อมบอกตัวเองทันที ว่าต้องทำอะไรเกี่ยวกับสิ่งนี้แน่นอน ประจวบ กับจังหวะชีวิตโคจรกลับมาพบครูนักอนุรักษ์ อีกครั้ง “ช่วงเวลาเดียวกันนั้นผมกลับไปที่เขาใหญ่ ได้เจอครูอลงกตอีกทีเห็นสิ่งที่ครูทำกับช้าง กำลังสอนเรื่องสิ่งแวดล้อม เรื่องสัตว์ให้เด็ก กลุ่มหนึ่งเหมือนที่เคยสอนตอนเราเด็ก แล้วก็ ยังพาเด็กๆ ไปดำน้ำด้วย
ผมรู้สึกว่านี่มันเป็น แชริตี้ของคนที่มีใจจริงๆ ไม่เห็นมีกล้องมาจับ ไม่เห็นต้องไปบอกใครเลยว่าเราทำ ด้วยความ ที่เราเป็นนักแสดง ก็ไปงานแชริตี้เยอะ เรารู้ อยู่แก่ใจบางทีมันคือการแฝงมาร์เก็ตติ้งหรือ เปล่า แต่นี่เราได้เห็นความจริงใจครูขับรถจาก เชียงใหม่มาถึงปากช่องทุกเสาร์-อาทิตย์ เพื่อ ที่จะมาสอนดนตรีเด็กตาบอด โดยไม ่ได้คิด ค่าใช้จ่ายอะไรเลย คนพวกนี้กำลังทำเพื่อลูก หลาน เพื่ออนาคตที่ดีของโลกของเราอยู่นะ
ซึ่งพอได้เห็นก็ติดใจ มีเวลาว่างผมก็ไปช่วยเขา ทำโครงการ ลงไปช่วยพาช้าง “ขวัญเมือง” จากภาคใต้มาอยู่ที่เขาใหญ่เพื่อเป็นครูช้างสอน เด็กตาบอดและเด็กกำพร้า ไปทำงานเรื่อง สิ่งแวดล้อมในพื้นที่ลึกมาก ช ่วงนั้นอินกับ ธรรมชาติมาก ทำให้เราย้อนกลับมาคิดว่าถ้า สร้างเป็นองค์กรขึ้นมาจะดียังไงจะไปได้กว้าง ขนาดไหน คิดจากหนึ่งเป็นสองสองเป็นสาม มารู้อีกทีก็เปิดบริษัท แล้วก็อยู่อย่างนี้มา สองปีแล้วครับ (ยิ้ม)”
สิ่งแวดล้อมยั่งยืนได้ด้วยการศึกษา
ด้วยความเชื่อว่าสิ่งดีงามที่ทำโดยคนกลุ่ม เล็กๆกลุ่มหนึ่งนั้นจะยิ่งส่งผลดีในวงกว้างหาก มีระบบองค์กรเข้ามาดูแลจัดการ นำไปสู่ บทบาทใหม่ของนักแสดงหนุ่มในฐานะผู้ร่วม ก่อตั้ง EEC THAILAND องค์กรที่ดำเนินงาน ด้านสิ่งแวดล้อมศึกษา เน้นให้ความรู้เชิงลึก เรื่องการอนุรักษ์ธรรมชาติอย่างสนุกสนาน ผ่านกระบวนการจัดค่ายเพื่อสร้างแรงบันดาลใจ ให้คนมีส ่วนร ่วมในการปกป้องทรัพยากร ทางธรรมชาติและการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
“ผมมีความเชื่อว่าการศึกษาเป็นทางออก เป็นวิธีที่จะทำให้ทรัพยากรธรรมชาติของเรา ยั่งยืนที่สุด ด้วยการให้การศึกษาเกี่ยวกับสิ่ง สิ่งนั้น อย่างเช่นด้วงพวกนี้ครับ (หยิบกล่อง ตัวอย่างแมลงบนโต๊ะมาอธิบาย) ถ้าเราไม่เคย เห็นมาก่อน แล้วอยู่ๆเราไปเข้าป่าเราไปเห็น ด้วงตัวนี้เราก็จะคิดว่ามันแค่ตัวด้วง แต่การ ที่เราพาเด็กๆ ไปค่าย ไปศึกษาว่าด้วงนี้ถิ่น ที่อยู่อาศัยของมันอยู่ที่ไหน กินอะไร บ้านเรามี ด้วงกี่แบบ ฯลฯ พอได้รู้จักด้วงนี้ก็จะมีคุณค่า ทางใจกับคนที่ฟังเหมือนเวลาไปดำน้ำ ถ้าไม่รู้ ว่านั่นคือปลาอะไร เราก็ไม่ตื่นเต้น แต่พอรู้ว่า ปลานี้ใกล้สูญพันธุ์ หรือเจอได้แค่ในเมืองไทย ที่เดียว ก็เกิดความตื่นเต้นขึ้นมา เมื่อสัตว์พวกนี้มีความหมายทางใจกับเราปุ๊บ เราก็จะมี แรงบันดาลใจ มีMotivation มีDrive บางอย่างที่ทำให้เราอยากจะปกป้องสิ่งสิ่งนั้น เพราะฉะนั้นถ้าเราจะปกป้องอะไรก็แล้วแต่ เราต้องมีความรู้เกี่ยวกับสิ่งนั้นก่อน และการได้มาศึกษา คลุกคลีกับชาวบ้าน กับสิ่งมีชีวิต มันทำให้เรื่องสิ่งแวดล้อมเข้าไปอยู่ในใจของ เขาแล้ว พอเด็กๆ พวกนี้เติบโตขึ้นมาเป็น ผู้หลักผู้ใหญ่ เป็นนักตัดสินใจในเจเนอเรชั่น ต่อไป เขาก็จะไม่ตัดสินใจทำเรื่องที่จะทำลายิ่งมีชีวิต เขาจะนึกถึงส ่วนรวม นี่คือความ ยั่งยืนที่สิ่งแวดล้อมศึกษาจะสามารถเข้าไปใน จิตของคน ลึกกว่าใจนะครับ ทำให้เขาเติบโต มาเป็นที่พึ่งให้กับสิ่งมีชีวิตได้ และนี่คือ จุดประสงค์ของเรา”
ให้ธรรมชาติเป็นห้องเรียน
“การเรียนหนังสือที่โรงเรียนมันก็ดีพอ ระดับหนึ่ง แต่ผมคิดว่ามันไม่พอ เด็กๆ ต้อง เรียนรู้นอกห้องเรียนด้วยต้องไปเรียนรู้กับโลก แห่งความเป็นจริง ให้เห็นถึงปัญหาของสังคม จริงๆ ซึ่งพอเริ่มทำ เด็กบางคนที่มาค่ายแรก จนถึงวันนี้ยังไม ่เคยพลาดสักค ่ายเลยครับ แล้วน้องคนนี้อยู ่ขอนแก ่นด้วยนะ คุณพ ่อ คุณแม่ขับรถพามาเพราะเขาเห็นกระบวนการ บางอย่างที่เปลี่ยนแปลงเราไม่ได้สอนแค่เรื่อง สิ่งแวดล้อม
แต่เราสอนทักษะชีวิตสร้างวิธีคิด ที่เป็นระบบให้กับเด็กๆ เอาวิทยาศาสตร์ สิ่งแวดล้อมมาสอน เอาชุดกาวน์ในห้องแล็บ มาให้เขาใส่ ให้ดูกล้องจุลทรรศน์ ให้วาดรูป เพื่อให้เขารู้ว่าทุกขั้นตอนมันมี1 2 3 4 บางคนไม่ได้ไปเรียนพิเศษเลย มาเข้าค่ายกลับไป คะแนนที่โรงเรียนเพิ่มขึ้น”
ภายใต้ปรัชญาการเรียนรู้ในรูปแบบ “LET NATURE BE OUR CLASSROOM - ให้ ธรรมชาติเป็นห้องเรียนของเรา” กิจกรรมของ EEC จึงแบ่งเป็น 4 ประเภทด้วยกันWild Life, Marine Life, Private Camps และ CSR Solutions โดยมีอาจารย์อลงกต ชูแก้ว เป็น Programme Director นำทีมดูแลจัดการ หลักสูตร ร ่วมกับวิทยากรผู้เชี่ยวชาญเรื่อง สิ่งแวดล้อมในแต่ละด้าน
“ค่ายของเรามีทั้งหมด 4 แบบ แบบที่ 1 คือ Wild Life พาเด็กๆ ไปเรียนรู้เรื่อง ธรรมชาติในป่า ไม่ว่าจะเป็นที่เขาใหญ่ ดอย อินทนนท์จังหวัดเลย เพชรบูรณ์กาญจนบุรี ขึ้นอยู ่กับว ่าคอนเทนต์นั้น เหมาะกับการสอนในฤดู อะไร อย่างเดือนกุมภาพันธ์ เป็นช่วงที่กล้วยไม้บาน เรา พาเด็กๆ ไปศึกษาเรื่อง กล้วยไม้ที่ จ.เลย ช่วง เมษายนน้ำจะนิ่งก็พาเด็กๆ ไปทำกิจกรรม พาร์ตที่ 2 MarineLife ธรรมชาติทาง ทะเล ที่ก ระบี่ สิมิลัน เกาะลันตา เป็นหลัก พาร์ต ที่3 Private Camps ออกแบบ กระบวนการเรียนรู้ให้กับ ใครก็ได้ถ้าคิดดีๆ ทุกบริษัท ต้องมีทริปเอาท์ติ้ง ซึ่งผมก็ เพิ่งมารู้นะ (ยิ้ม) ก็พยายามเสนอเอาท์ติ้งแนวทางใหม่ๆ ให้กับเขา และ พาร์ตที่ 4 CSR Solutions สำหรับบริษัท ที่ต้องการทำ CSR ซึ่งเราสามารถออกแบบ ค ่ายให้การศึกษาเรื่องเหล ่านี้ได้รวมไปถึง สิ่งเล็กๆ น้อยอย่างเด็กๆ Gap Year ที่มาจาก ต่างประเทศ มาทำธีสิส เราอยากเป็นองค์กร ที่เป็นที่พึ่งด้านนี้ ใครนึกถึงสิ่งแวดล้อม ต้องนึกถึง EEC เป็นที่แรกในประเทศ”
แม้จะเริ่มต้นจากคนกลุ่มเล็กๆ ในรูปแบบ บริษัทเล็กๆ แต่ทว่าเป้าหมายระยะไกลนั้น ยิ่งใหญ ่ไม่น้อย ตามที่นักแสดงหนุ่มผู้ร่วม ก่อตั้งยืนยันว่า...ไม่ได้มาเล่นๆ
“สำหรับ EEC ผมว่ามันจะใหญ่ขึ้นได้เรื่อยๆ เพราะยิ่งทำยิ่งเปิดกว้าง ยิ่งมีคนสนใจ ยิ่งทึ่ง กับสิ่งที่เราทำ ล ่าสุดเมื่อเดือนที่แล้วผมพา เด็กๆไปนำเสนอโครงการFightingExtinction ในงานเสวนา* ที่มีบอสใหญ ่จาก IUCN (International Union for Conservation of Nature) องค์กรสิ่งแวดล้อมทั่วโลกมารวมตัว กัน เขาไม่รู้ด้วยซ้ำว่าผมเป็นนักแสดง แต่เขา รู้จัก EEC หลายคนเข้ามาทัก มาขอแลก นามบัตร บอกว่าถ้าอยากจะมาทำอะไรที่ญี่ปุ่น ที่ฟิลิปปินส์ ติดต ่อมานะ ดังนั้น ผมคิดว ่า องค์กรนี้จะใหญ่ขึ้นเรื่อยๆอยากให้มีห้องเรียน มีเบสแคมป์อยู่ที่เขาใหญ่ เป็นศูนย์การเรียนรู้ ที่มีที่พักให้เด็กๆได้ไปเรียนรู้สามารถที่จะรับ เด็กๆ หลายแบบ รวมถึงเด็กๆ ที่ไม่มีโอกาสดี เท ่าเด็กในเมือง มากกว ่านั้นเรายังสามารถ ที่จะไปถึงต ่างประเทศได้ ทำเรื่องของ คอนเฟอเรนซ์จัดสัมมนาสิ่งแวดล้อมสำหรับ ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ คิดใหญ่ครับ ฝันใหญ่เลย ผมไม่ได้มาเล่นๆ ครับ
“จากปีแรกกำหนดไว้ประมาณ 4กิจกรรม เราทำไปประมาณ 9 กิจกรรม ปีที่สองทำ ทั้งหมดประมาณ 36 ค่าย พอมาปีนี้ก็มี โปรแกรมเยอะมาก และเต็มเร็วมาก สำหรับ ปีหน้าเราก็กำลังวางแผนค่ายอยู่ และกำลังจะ มีโปรเจ็กต์ใหญ่ๆ พร้อมขยายสเกลของงาน เพิ่งเมื่อ 4 เดือนมานี้เองที่ผมรู้สึกว่าตำแหน่ง งานที่ต้องการมันครบ อยู่ตัวแล้ว ทำให้เรา สามารถหาแผนกเพิ่มที่จะเสริมเรื่องคุณภาพ ของค่ายได้เช่น ฝ่ายวิชาการ ถึงบริษัทจะยัง ไม่ใหญ่แต่มีระบบที่เริ่มจะนิ่งองค์กรสามารถ เลี้ยงตัวเองได้”
นอกเหนือจากผลตอบรับที่ถือได้ว่าเกิน คาดหมายทีเดียวเด็กๆ ที่มาเข้าค่ายต่างได้รับ ความรู้กลับไปเต็มเปี่ยม ในส่วนของคนทำงาน เองก็ยังได้เรียนรู้และพัฒนาไม่แพ้กัน “ถ้ามาสัมภาษณ์เมื่อสองปีที่แล้วผมจะพูด ไม ่รู้เรื่องขนาดนี้นะ (ยิ้ม) เป็นความโชคดี ที่จังหวะชีวิตพาให้เรามาเจอตรงนี้ คือเราเล่น ละครมาเยอะ แต่ก็เคยคิดอยู่ในใจว่าอยากใช้ ความคิดของเราทำอะไรอื่น ไม่อยากที่จะรอ คนโทร. มา แต่พอผมมีบริษัทนี้ผมเป็นฝ่าย โทร. หาทุกคนเอง ผมรู้สึกว่าได้ความมั่นคง ของชีวิต ได้สร้างอะไรที่เป็นมิตรกับสังคมใน แบบที่เป็นตัวของเราเอง มันคือความภาค ภูมิใจที่รู้สึกดีมาก และสิ่งที่ผมได้รับมากที่สุด คือการคิดในมุมที่กว้างขึ้น สามารถตัดคำว่า Comfort Zoneออกได้หมด มีแรงขับบางอย่าง ที่เราต้องไปให้ถึง คำว่าไม่สำเร็จจะไม่อยู่ใน วิธีคิดของเราเลย เพราะเราจะไม่ปล่อยให้มัน ไม่สำเร็จน่ะ หรือการอยู่กับธรรมชาติเยอะก็ได้ ตัดคำว่ากิเลสออก ทำให้ใจเรานิ่งและค้นหาัวเองเจอแล้วก็สามารถอยู่กับสังคมไหนก็ได้ อย่างมีความสุข ไม่ว่าจะในฐานะผู้บริหารที่นี่ หรือในฐานะนักแสดงคนหนึ่ง ได้เห็นความ สำคัญของสิ่งที่สำคัญกับชีวิตเราจริงๆ เปลี่ยน ความคิดให้เรามีความสุขกับสิ่งที่ทำ”
การศึกษาคือปัญหาวิกฤติ
“สิ่งแวดล้อมที่วิกฤติที่สุดในมุมมองของผม คือเรื่องของการศึกษา และความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม เราเติบโตมาโดยคิดว ่าสิ่งแวดล้อมเป็นสิ่ง ที่น่าเบื่อเป็นเรื่องวิชาการ พอผมลงมาทำงาน แล้วก็อยากทำให้เด็กรู้สึกสนุกกับสิ่งแวดล้อม ผมคิดว่าไม่มีวิธีอื่นที่ยั่งยืนไปกว่านี้แล้วเพราะ การที่คุณให้การศึกษากับชาวบ้าน หรือคนที่ ไม่มีโอกาสก็คือการให้โอกาสในเรื่องการดูแล สิ่งมีชีวิตในระยะยาว การศึกษาสามารถที่จะ เป็นทางออกให้กับทุกปัญหาในโลกเรา ที่จริง เรามีองค์ความรู้เยอะมาก มีผู้เชี่ยวชาญที่เก่งมาก แต่ด้วยความที่สิ่งแวดล้อมมันไม่ใช่กระแสหลัก ก็เลยไม่สามารถที่จะเอาองค์ความรู้นี้ไปบอก กับประชาชนทั่วไปได้แรงขับเคลื่อนของเรา จึงอยู่ที่ประเด็นนี้เราต้องการให้องค์ความรู้กับ ประชาชนผ่านช่องทางต่างๆ เพื่อปลุกคนให้ ลุกขึ้นมามีส่วนร่วม ผมทำคนเดียวไม่ได้องค์กร แค่หนึ่งหรือสององค์กรทำไม่ได้เพราะเรื่อง ของสิ่งแวดล้อมทุกคนต้องช่วยกันดูแล เรา ต้องการคนจากทุกสังคมมาร่วมเป็นส่วนหนึ่ง ในการช่วยกันดูแลทรัพยากรของเรา”
*หมายเหตุ : งานเสวนา THE ROAD AHEAD : TOYOTA and THE IUCN RED LIST OF THREATENED SPECIES
วิธีรักษ์โลกง่ายๆ ในแบบอเล็กซ์
“ผมเป็นคนเชื่อว่าถ้าเราทำดีต่อสิ่งรอบตัว เรา ทุกอย่างมันก็จะดีไปเองเพราะฉะนั้นอยาก ให้ทุกคนทำทุกอย่างที่มันเป็นมิตรกับสิ่งมีชีวิต เป็นมิตรกับคน เป็นมิตรกับสัตว์และมีความ รับผิดชอบกับสิ่งที่ตัวเองทำ เวลาไปเที่ยวก็ทำ สิ่งเล็กๆ น้อยๆ ได้ครับ เช่น การทิ้งขยะ แม้ กระทั่งการพูดจา ผมก็คิดว ่ามันมีผลต่อ สิ่งแวดล้อมนะ(ยิ้ม)อยากให้ทุกคนคิดในทางบวก แล้วทำตัวเป็นมิตรกับสิ่งมีชีวิตทั้งหมด แค่นี้ ก็ช่วยทำทุกอย่างให้ดีขึ้นแล้วล่ะครับ”
ขอบคุณบทความจากวารสารบัวบาน ISSUE 3
ขอบคุณภาพบางส่วนจาก
sudsapda.com
sdthailand.com
